21-a leciono (pamoka)

Saluton karaj!

Bonvolu kontroli, ĉu vi bone tradukis al la litova lingvo:
1. Mi ofte veturas al urbocentro per biciklo. – (Aš) dažnai važiuoju į miesto centrą dviračiu.
2. Oni rigardas per okuloj, oni aŭskultas per oreloj. – Žiūrima akimis, klausoma ausimis.
3. Turisto en restoracio pagis per kreditkarto. – Restorane turistas sumokėjo kreditine kortele.

Bonvolu kontroli, ĉu vi bone tradukis al esperanto:
1. Perskaitykite (tą) tekstą dar kartą. – Relegu la tekston, bonvolu.
2. Pradėkime dirbti, jau (yra) vidurdienis. – Ni eklaboru, jam estas tagmezo.
3. Paklausk savo tėčio dar kartą ar jis duos mums motociklą. – Redemandu vian patron, ĉu li donos al ni la motorbiciklon.

Bonvolu kontroli, ĉu vi bone plenigis la tabulon:

*Lando*	*Loĝanto*	*Lingvo*
Litovio / Litovujo	Litovo, litovino	La litova
Pollando / Polujo / Polio	Polo, polino	La pola
Francio / Francujo	Franco, francino	La franca
Aŭstrio / Aŭstrujo	Aŭstro, aŭstrino	La germana
Ĉeĥio / Ĉeĥujo	Ĉeĥo, ĉeĥino	La ĉeĥa
Germanio / Germanujo	Germano, germanino	La germana
Ĉinio / Ĉinujo	Ĉino, ĉinino	La ĉina
Japanio / Japanujo	Japano, japanino	La japana
Belorusio / Belorusujo	Beloruso, belorusino	La belorusa
Svedio / Svedujo	Svedo, svedino	La sveda

Priešdėlis „ge-“ reiškia, kad kalbama apie skirtingų lyčių asmenis.

Bonvolu legi la tekston de fama esperantistino Spomenka Ŝitmec el Kroatio kaj respondi la demandojn. Teksto estas el kurso „Zagreba metodo“.

El taglibro de esperantisto

Iutage mi vidis en mia lernejo la malgrandan verdan afiŝon. Ĝi estis sur la enirejo al mia lernejo. „Lernu Esperanton! La tuta mondo estos via!“ Tio estis la teksto sur la afiŝeto. Mi legis la tekston kaj ridetis. Ĝi ŝajnis tre nerealisma. Mi ne ŝatas reklamojn. Mi ne ŝatas troigojn. Ĉiutage mi vidis malgrandan verdan afiŝon sur la enirejo. „Lernu Esperanton! La tuta mondo estos via!“
Mi estis libera tiun vesperon kiam estis la unua kurshoro pri Esperanto. Mi havis nek muzik-lecionon nek kurson pri la angla. Mi iris al la unua Esperanto-leciono. Mi volis nur aŭdi pri kio temis. En la klaso sidis dek geknaboj. Ili laŭte parolis. Mi demandis:
– Ĉu tie ĉi okazos Esperanto-kurso?
– Jes, tie ĉi. Envenu! Ĉu vi volas, ke la tuta mondo estu via? – iu knabo ridante demandis.
– Mi ne bezonas la tutan mondon – diris mi. Ial mi ruĝiĝis ĉe tiuj vortoj.
Li ne demandis plu. Tiam venis la instruistino. Ŝi estis juna kaj simpatia. Ŝi ne parolis tro laŭte. La geknaboj devis silenti por aŭdi ŝin. Ŝi ne parolis pri gramatiko. Ŝi parolis pri nia mondo, en kiu „loĝas“ 3000 lingvoj. Ĉiu lingvo havas kulturon kaj rajton ekzisti. Ni ne lernu nur pri kulturoj de riĉaj kaj grandaj. Ni malfermu niajn okulojn, orelojn kaj korojn ankaŭ por malgrandaj lingvoj. Esperanto, la neŭtrala internacia lingvo, povus la mondon proksimigi al ni.
Mi venis ankaŭ al la dua Esperanto-leciono. La instruistino parolis pri Zamenhof, la aŭtoro de Esperanto. Antaŭe mi neniam aŭdis pri li. Lazaro Ludoviko Zamenhof estis pola judo el urbo Bjalistoko, lingvotalenta junulo, kiu per unu lingvo volis helpi amikigi la mondon.
Mi ekŝatis la ideon lerni Esperanton. Ĝi estas facila, mi povis rapide lerni ĝin.

*Išmokime atpažinti sudėtinius žodžius.*
*taglibro*	*tag-libr-o*	*dienoraštis*
*iutage*	*iu-tag-e*	*kažkurią (vieną) dieną*
*enirejo*	*en-ir-ej-o*	*įėjimas*
*troigo*	*tro-ig-o*	*tro – per daug, troigo – perdėjimas*
*ĉiutage*	*ĉiu-tag-e*	*kasdien*
*kurshoro*	*kurs-horo*	*kursų valanda*
*geknaboj*	*ge-knabo-j*	*berniukai ir mergaitės*
*lingvotalenta*	*lingvo-talenta*	*talengas kalboms*

Tre – labai
Tro – per daug, pernelyg

Ŝajni – atrodyti, rodytis
Libera – laisvas
Temi(pri) – kalbėti apie
Laŭte – garsiai
Okazi – įvykti, atsitikti
Bezoni – reikėti
Mondo – pasaulis
Rajto – teisė

Demandoj:
1. Kio estis reklamita sur la verda afiŝeto?
2. Kiom da lernantoj estis en la unua leciono de Esperanto kurso?
3. Kia estis la instruistino?
4. Kion instruistino diris pri Zamenhof?
5. Kial vi lernas Esperanton?

Jau žinome, kad prielinksnis „per“ rodo priemonę, kuria atliekamas veiksmas.

Prielinksnis „kun“ reiškia „su“.

Bonvolu traduki al la litova lingvo:

*Per* kio oni skribas? Oni skribas per* skribilo.*	Ĉu vi ŝatas vian kafon kun* sukero?*
*Per* kio oni vidas? Oni vidas per* okuloj.*	Ĉu vi trinkas vian teon kun citrono?
*Per* kio oni aŭskultas? Oni aŭskultas per* oreloj.*	Mi iras al parko kun mia avino.
*Per* kio oni amas? Oni amas per* koro*	Oni vivas ne kun mono, sed kun persono.
*Per* kio vi (al)venis? Ni (al)venis per* trajno.*	Mi parolis kun* miaj gepatroj pri la studoj.*

Ĉi vi memoras la vortojn pri familio de 6-a leciono?

Kitoje pamokėlėje išmoksime daugiau patarlių ir naujų žodžių, nagrinėsime kada naudojami žodžiai „ŝatas, plaĉas, preferas“, išmoksime Lietuvoje populiariausių medžių pavadinimus.

Gražina Opulskienė ir Aida Čižikaitė